Tại phiên họp thứ 52 diễn ra vào sáng 12/01, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã xem xét báo cáo tổng kết công tác nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV của Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao.

Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao Lê Minh Trí báo cáo tại phiên họp. Ảnh VGP/Nguyễn Hoàng

Báo cáo về tình hình tội phạm, tranh chấp dân sự, khiếu kiện hành chính tại phiên họp, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao Lê Minh Trí cho biết, trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV, tình hình tội phạm tiếp tục diễn biến phức tạp, ngành kiểm sát đã thực hành quyền công tố, kiểm sát khởi tố mới 375.884 vụ, tăng 1,2% so với nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII.

Các thế lực thù địch và tổ chức phản động tiếp tục các hoạt động tuyên truyền, xuyên tạc chủ trương, đường lối của Đảng, đẩy mạnh hoạt động chống phá Nhà nước ta; tội phạm xâm phạm trật tự quản lý kinh tế, sở hữu và môi trường tăng, nhiều vụ xảy ra trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng, đầu tư công gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng; tội phạm về tham nhũng, chức vụ giảm nhưng đã khởi tố nhiều vụ án về tham nhũng gây thiệt hại đặc biệt lớn và nhiều bị can từng giữ chức vụ cao trong cơ quan Đảng, Nhà nước; phát hiện, khởi tố nhiều vụ án đan xen giữa tội phạm hình sự và tội phạm xâm phạm quản lý kinh tế; tội phạm sử dụng công nghệ cao có xu hướng tăng, nhất là các hành vi lừa đảo, tổ chức đánh bạc qua mạng internet; tội phạm về ma túy tăng nhiều nhất, số vụ có tính chất, quy mô lớn ngày càng nhiều.

Tranh chấp dân sự, kinh doanh, thương mại và khiếu kiện hành chính tiếp tục tăng, nhiều vụ khiếu kiện hành chính phức tạp, liên quan đến việc thực hiện các chủ trương, chính sách kinh tế của Nhà nước.

Về công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao trong tổ chức thực hiện chức năng, nhiệm vụ của ngành, theo Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao Lê Minh Trí, ngay từ đầu nhiệm kỳ, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao quán triệt toàn ngành phương châm “Đoàn kết, đổi mới - Trách nhiệm, kỷ cương - Thực chất, hiệu quả”. Đồng thời, chỉ đạo thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp trong tất cả các lĩnh vực công tác, tập trung những giải pháp chủ yếu như đổi mới công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành; coi trọng công tác cán bộ, coi đây là khâu đột phá, là nhiệm vụ quan trọng có tính quyết định nhằm bảo đảm thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của ngành kiểm sát. Tập trung chỉ đạo thực hiện nhiều giải pháp đột phá trong công tác nghiệp vụ, bảo đảm thực hiện tốt hơn nhiệm vụ chống oan, sai và bỏ lọt tội phạm. Đẩy mạnh công tác xây dựng, hướng dẫn thi hành luật. Tăng cường trách nhiệm, kỷ cương, kỷ luật; mở rộng hợp tác quốc tế; chú trọng bảo đảm các điều kiện để toàn Ngành thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ...

Đề cập đến những kết quả nổi bật trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao Lê Minh Trí khẳng định, trong nhiệm kỳ qua, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao đã chỉ đạo toàn ngành kiểm sát quán triệt, thực hiện nghiêm, hiệu quả các chủ trương của Đảng về cải cách tư pháp và phòng, chống tham nhũng, các yêu cầu của Đảng, Quốc hội về công tác đấu tranh phòng, chống vi phạm pháp luật và tội phạm; nỗ lực triển khai, thực hiện quyết liệt, đồng bộ nhiều giải pháp, tạo sự chuyển biến tích cực trên tất cả các mặt công tác, nhất là nhiệm vụ phòng, chống oan, sai, chống bỏ lọt tội phạm. Kết quả công tác toàn ngành, nhất là các chỉ tiêu Quốc hội giao năm sau đều tốt hơn năm trước, các nhiệm vụ công tác đều đạt và vượt kế hoạch.

Trong nhiệm kỳ, toàn ngành kiểm sát đã kiểm sát 100% việc tiếp nhận, giải quyết nguồn tin về tội phạm; ban hành hơn 220.000 văn bản yêu cầu kiểm tra, xác minh; trực tiếp kiểm sát gần 4.900 cuộc tại Cơ quan điều tra;… Qua kiểm sát, đã yêu cầu Cơ quan điều tra khởi tố hơn 3.000 vụ án, tăng 64%. Viện Kiểm sát trực tiếp quyết định khởi tố gần 150 vụ án, tăng 07%; hủy hơn 700 quyết định không khởi tố vụ án, quyết định khởi tố vụ án,...

Viện Kiểm sát đã trực tiếp lấy lời khai hơn 223.000 người bị bắt, tạm giữ; ban hành hơn 300.000 yêu cầu điều tra, tăng gần 70%; trực tiếp hỏi cung gần 200.000 bị can,... Quyết định không phê chuẩn trên 600 lệnh bắt người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp, tăng gần 20%; trên 800 quyết định gia hạn tạm giữ, tăng gần 70%; trên 1.300 lệnh tạm giam, tăng gần 40%; trên 1.100 lệnh bắt bị can để tạm giam, tăng gần 50%. Viện Kiểm sát hủy bỏ gần 3.000 quyết định tạm giữ và yêu cầu bắt tạm giam trên 300 bị can...

Theo Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao Lê Minh Trí, trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV, ngành kiểm sát đã có nhiều nỗ lực để thực hiện hiệu quả các nghị quyết Quốc hội, từng bước khắc phục những tồn tại, hạn chế, nhất là các trường hợp oan, sai, bỏ lọt tội phạm giảm mạnh. Tuy nhiên, do một số nguyên nhân chủ quan, khách quan và một số tồn tại cần có lộ trình, thời gian để khắc phục nên vẫn còn một số chỉ tiêu chưa đáp ứng yêu cầu Quốc hội hoặc có chỉ tiêu không thể thực hiện, như: Còn có trường hợp bắt, tạm giữ, tạm giam sau phải trả tự do không xử lý hình sự; còn để xảy ra một số trường hợp oan; trả hồ sơ để điều tra bổ sung do vi phạm tố tụng; chất lượng kháng nghị các vụ án hành chính còn thấp; tỷ lệ giải quyết đơn đề nghị kháng nghị giám đốc thẩm, tái thẩm chưa đạt chỉ tiêu Quốc hội...

Về nhiệm vụ trọng tâm nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, ngành kiểm sát xác định tiếp tục quán triệt và tập trung thực hiện các giải pháp trọng tâm, đột phá đã tạo sự chuyển biến tích cực trong năm 2020 và nhiệm kỳ trước đây.

Để thực hiện thắng lợi các mục tiêu của Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, các nghị quyết của Quốc hội, ngành kiểm sát đề nghị Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội một số vấn đề vấn đề lớn là: Tăng cường chỉ đạo, giám sát các bộ, ngành hữu quan trong việc giải thích, hướng dẫn áp dụng thống nhất những quy định pháp luật còn vướng mắc trong nhận thức giữa các cơ quan tư pháp.

Quan tâm hơn nữa trong việc xây dựng cơ chế, biện pháp hữu hiệu để bảo đảm hiệu lực, hiệu quả quyền kháng nghị, kiến nghị của Viện Kiểm sát trong kiểm sát hoạt động tư pháp; trong việc xây dựng cơ chế, chính sách về cán bộ, tạo điều kiện xây dựng đội ngũ công chức ngành kiểm sát đủ bản lĩnh, năng lực đáp ứng tốt hơn yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới.

Chỉ đạo nâng cao chất lượng hoạt động giám sát của Quốc hội; tập trung giám sát những vấn đề mang tính vĩ mô, chiến lược của các vùng, miền, bộ, ngành, của đất nước, nội dung vấn đề thực sự đại diện cho ý chí, nguyện vọng của cử tri; chủ động tiến hành các hoạt động giám sát của các Đoàn Đại biểu, Đại biểu Quốc hội ngay tại địa phương mình nhằm kịp thời kiến nghị xử lý các vấn đề phát sinh, đồng thời, hạn chế những chất vấn mang tính sự vụ, cá biệt tại các kỳ họp của Quốc hội.

Chỉ đạo các cơ quan có thẩm quyền bảo đảm các điều kiện để Viện Kiểm sát nhân dân thực hiện có hiệu quả chức năng, nhiệm vụ được giao. Đề nghị Đảng, Nhà nước tiếp tục quan tâm về chính sách đãi ngộ đối với cán bộ các ngành tư pháp, đầu tư ngân sách, trang bị cơ sở vật chất, thiết bị, kỹ thuật cần thiết cho các cơ quan bảo vệ pháp luật, trong đó có Viện kiểm sát nhân dân. Xem xét việc cấp kinh phí ngân sách cho Viện Kiểm sát nhân dân theo nguyên tắc bảo đảm đáp ứng hoạt động đặc thù của ngành.

Xem xét bổ sung biên chế cho Viện Kiểm sát các cấp đáp ứng yêu cầu về việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của các đạo luật tư pháp, đáp ứng yêu cầu của Đảng, Quốc hội hiện nay.