Một trong những nhiệm vụ đặc biệt quan trọng của ngành xây dựng là tổ chức lập các quy hoạch và quản lý quy hoạch. Phó Thủ tướng Lê Văn Thành nêu rõ muốn quy hoạch tốt thì phải có được đội ngũ cán bộ làm quy hoạch có năng lực, trình độ, tâm huyết, trách nhiệm và bản lĩnh. Bởi phần lớn vụ tham nhũng, tiêu cực liên quan đến lĩnh vực đất đai.

Sáng 18/12, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành dự hội nghị tổng kết thực hiện nhiệm vụ năm 2021 và triển khai kế hoạch năm 2022 của ngành xây dựng.

Năm 2021, dù ảnh hưởng của dịch COVID-19, kinh tế Việt Nam đã có bước chuyển biến tích cực từ quý IV/2021, trong đó có ngành xây dựng.

Phó Thủ tướng Lê Văn Thành: Ngành xây dựng phải tiếp tục tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện đột phá về xây dựng thể chế chính sách; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền mạnh mẽ hơn cho các ngành, các địa phương, đơn vị nhằm tạo môi trường thuận lợi, khơi thông nguồn lực phát triển kinh tế-xã hội. Ảnh: VGP/Đức Tuân

Diện tích nhà ở bình quân đạt 25 m2/người

“Năm 2021, giá trị tăng thêm của ngành xây dựng dự kiến tăng 0,2-0,5% so với cùng kỳ năm 2020”, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Quang Hùng trình bày báo cáo tổng kết tại hội nghị.

Chỉ số giá xây dựng tăng 4,34% so với cùng kỳ năm 2020. Chỉ số giá giao dịch một số loại bất động sản so với cùng năm trước tăng khoảng 3,1%. Diện tích nhà ở bình quân cả nước ước đạt 25m2/người. Tỷ lệ đô thị hóa toàn quốc năm 2021 ước đạt 40,5%.

Về chỉ tiêu trong năm 2022, ngành xây dựng phấn đấu, tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất xây dựng ước 4,96-5,56%. Diện tích nhà ở bình quân cả nước phấn đấu đạt 25,5 m2/người. Tỷ lệ đô thị hóa toàn quốc đạt 41,5-42%.

“Lấy quyết tâm mới, nỗ lực mới thúc đẩy đổi mới, sáng tạo, đoàn kết, thống nhất đi đôi với siết chặt kỷ cương, kỷ luật công tác, đạo đức công vụ, nâng cao tinh thần trách nhiệm, đổi mới tư duy, không được bảo thủ, trì trệ, tận tụy với công việc để hoàn thành thắng lợi các nhiệm vụ công tác năm 2022 của ngành xây dựng”, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị nêu rõ.

Bộ Xây dựng quyết tâm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong việc nghiên cứu, hình thành các công cụ quản lý, cơ chế chính sách mới để nâng cao về hiệu quả quản lý nhà nước trên tất cả các lĩnh vực: quy hoạch, kiến trúc; hoạt động xây dựng; phát triển đô thị; hạ tầng kỹ thuật; nhà ở, bất động sản; vật liệu xây dựng; tái cơ cấu ngành và doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp. Trong đó tập trung thực hiện 3 khâu đột phá của ngành xây dựng: Hoàn thiện thể chế pháp luật về xây dựng để tăng cường công tác quản lý nhà nước đồng thời tạo môi trường thuận lợi, thông thoáng, phân cấp mạnh cho địa phương; tập trung cho công tác quy hoạch, quản lý phát triển đô thị; đẩy mạnh công tác quản lý phát triển nhà ở, thị trường bất động sản.

Bộ Xây dựng đã nghiệm thu tốt đường sắt Cát Linh - Hà Đông

Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành ghi nhận, ngành xây dựng tiếp tục duy trì được tốc độ tăng trưởng, giá trị sản xuất toàn ngành vẫn tăng so với năm 2020. Trong điều kiện dịch bệnh ảnh hưởng lớn nhưng hầu hết các chỉ tiêu quản lý ngành đều đạt và vượt kế hoạch đề ra.

Công tác xây dựng thể chế được tập trung thực hiện và đạt được kết quả nổi bật. Qua thống kê, số lượng hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính gửi về cơ quan chuyên môn về xây dựng của Bộ Xây dựng xử lý giảm qua từng năm và đã giảm mạnh vào năm 2021 (chỉ bằng 50% so với năm 2020) cho thấy các giải pháp phân cấp phân quyền đã phát huy hiệu quả, tạo sự chủ động cho các địa phương.

Các hoạt động quy hoạch-kiến trúc và quản lý phát triển đô thị tiếp tục được quan tâm, thực hiện có hiệu quả. Công tác quản lý đầu tư xây dựng có những chuyển biến quan trọng; chất lượng công trình cơ bản được kiểm soát, đảm bảo an toàn công trình.

"Tôi đánh giá cao thời gian qua Bộ Xây dựng phối hợp tốt với Bộ GTVT đã nghiệm thu đường sắt Cát Linh - Hà Đông. Bộ Xây dựng với tinh thần trách nhiệm cao, bản lĩnh, có năng lực, trình độ trong chức năng thẩm định, kiểm tra, nghiệm thu công trình. Hiện công trình đã vận hành tốt, người dân phấn khởi. Bên cạnh đó, một loạt dự án Bộ Xây dựng nghiệm thu trong thời gian qua chất lượng cũng rất tốt”, Phó Thủ tướng nói.

Bộ Xây dựng đã phối hợp với các bộ, ngành, địa phương theo dõi, kiểm soát chặt chẽ diễn biến thị trường bất động sản, nhất là những thời điểm thị trường bất động sản có biến động bất thường; chủ động đề xuất với Chính phủ và triển khai các giải pháp góp phần duy trì sự ổn định và tăng trưởng của thị trường bất động sản.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Phó Thủ tướng cũng nêu một số tồn tại, hạn chế ngành xây dựng cần tập trung khắc phục trong thời gian tới.

Đó là một số nhiệm vụ trong xây dựng, hoàn thiện thể chế, pháp luật còn chậm so với yêu cầu. Đặc biệt là việc theo dõi, đánh giá tác động đối với một số cơ chế, chính sách còn chưa toàn diện, chưa sát thực tế, chưa được điều chỉnh kịp thời. Ở một số đô thị việc điều chỉnh quy hoạch chưa bảo đảm khoa học, chưa đáp ứng đầy đủ các quy định (nhất là tại các đô thị lớn, khu vực phát triển mới,…). Đầu tư phát triển đô thị chưa đồng bộ về hạ tầng, thiếu tính kết nối, đặc biệt hệ thống công viên, cây xanh và các công trình công cộng, phúc lợi xã hội.

Tình trạng vi phạm trật tự xây dựng, vi phạm về quy hoạch còn xảy ra nhiều, đặc biệt tại một số đô thị lớn, khu vực ven đô,… Công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm còn hạn chế, nhất là tại các địa phương. "Nếu cứ duy trì đà như này thì không thể có đô thị văn minh được. Tôi đề nghị các đồng chí đánh giá, có giải pháp chỉ đạo từ trung ương đến địa phương để khắc phục tình trạng này", Phó Thủ tướng lưu ý.

Theo Phó Thủ tướng Lê Văn Thành, thực hiện tốt công tác quy hoạch sẽ mở ra không gian phát triển rất lớn. Ảnh: VGP/Đức Tuân

Quy hoạch tốt sẽ mở ra không gian phát triển rất lớn

Về phương hướng trong thời gian tới, Phó Thủ tướng nhấn mạnh ngành xây dựng phải tiếp tục tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện đột phá về xây dựng thể chế chính sách; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền mạnh mẽ hơn cho các ngành, các địa phương, đơn vị nhằm tạo môi trường thuận lợi, khơi thông nguồn lực phát triển kinh tế-xã hội. Đây là vấn đề có ý nghĩa rất quan trọng.

Một trong những trọng tâm mà Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Quốc hội xác định vừa qua là thể chế, là phân cấp, phân quyền cho các bộ ngành, địa phương. Đến nay đã đạt những bước đầu quan trọng. Những vướng mắc để khơi thông nguồn lực còn nhiều, nhiều dự án từ khi có chủ trương đến khi triển khai được mất đến hàng năm. Từ đó, Phó Thủ tướng đề nghị năm 2022, một trong nhiệm vụ Bộ Xây dựng cần tập trung thật cao vào cải cách hành chính, rà soát, sửa đổi các thủ tục trong các văn bản hành chính. Việc này rất quyết định đến môi trường đầu tư kinh doanh. "Ở địa phương này chậm thì doanh nghiệp sẽ chuyển hướng đầu tư sang địa phương. Trên bình diện quốc gia, chậm thì nhà đầu tư nước ngoài sẽ sang đầu tư ở quốc gia khác".

“Một trong những nhiệm vụ đặc biệt quan trọng của ngành xây dựng là tổ chức lập các quy hoạch và quản lý quy hoạch. Những quy hoạch có chất lượng, bảo đảm tầm nhìn sẽ mở ra không gian và định hướng phát triển cho từng ngành, từng địa phương cũng như cả nước. Cùng với việc phê duyệt quy hoạch cần phải kiểm soát tốt quá trình quản lý thực hiện theo quy hoạch, đặc biệt là việc điều chỉnh quy hoạch phải hết sức thận trọng”, Phó Thủ tướng nêu rõ. Muốn quy hoạch tốt thì phải có được đội ngũ cán bộ làm quy hoạch có năng lực, trình độ, tâm huyết, trách nhiệm và bản lĩnh. Bởi quy hoạch xây dựng liên quan trực tiếp đến đất đai, trong khi qua thống kê, 80% các vụ tham nhũng, tiêu cực liên quan đến lĩnh vực đất đai. Do vậy người làm quy hoạch phải bản lĩnh, không thế lực nào có thể can thiệp được.

Ngành xây dựng cần quan tâm tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm trong thực hiện quy hoạch, quản lý trật tự xây dựng (xây dựng không phép, sai phép, sai quy hoạch), nhất là tại các đô thị và khu vực phát triển mới, các khu công nghiệp, cụm công nghiệp,…

Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh việc đôn đốc, hướng dẫn các địa phương thực hiện Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2030. Coi việc giải quyết nhu cầu về nhà ở cho nhân dân, trước hết là nhà ở cho người có công, người nghèo, công nhân trong các khu công nghiệp - cụm công nghiệp là một trụ cột của chính sách an sinh xã hội.

"Qua đi thực tế phòng, chống dịch vừa qua, tôi thấy riêng ở Thành phố Hồ Chí Minh có 700.000 căn nhà cho thuê, diện tích chỉ khoảng 9 m2/căn hộ, nhưng có đến 3 triệu công nhân, người lao động sinh sống ở đó... Từ đó đặt ra vấn đề quản lý xây dựng của chúng ta như nào, trách nhiệm của địa phương như nào?", Phó Thủ tướng cho biết.

Bên cạnh đó, Bộ Xây dựng rà soát, điều chỉnh kịp thời các công cụ quản lý đầu tư xây dựng (định mức, tiêu chuẩn, chỉ số giá,.….) phù hợp với thực tiễn hoạt động xây dựng nhằm khuyến khích, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp trong ngành xây dựng đổi mới về thiết bị công nghệ, vật liệu xây dựng, biện pháp thi công... để từng bước hiện đại hóa ngành xây dựng.

"Hệ thống định mức phải phù hợp với các trang thiết bị, công nghệ hiện đại hiện nay mới đáp ứng được yêu cầu. Định mức lạc hậu sẽ không khuyến khích được các đơn vị đầu tư trang thiết bị hiện đại", Phó Thủ tướng nói. “Nếu cho phép định mức phù hợp với trang thiết bị, công nghệ mới, chất liệu vật tư mới thì tiết kiệm thời gian gấp đôi. Như vậy, hiệu quả kinh tế rất lớn”.

Bên cạnh đó là tiếp tục phát triển sản xuất vật liệu xây dựng hiệu quả, tiết kiệm tài nguyên, năng lượng, bảo vệ môi trường với sản phẩm đa dạng, có chất lượng cao phục vụ nhu cầu của người dân và xuất khẩu; chú trọng phát triển các sản phẩm vật liệu mới thân thiện với môi trường.

Phó Thủ tướng Lê Văn Thành trao Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ tặng các cá nhân, tập thể đạt thành tích xuất sắc của ngành xây dựng. Ảnh: VGP/Đức Tuân

Tại hội nghị, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành đã trao Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ tặng các cá nhân, tập thể đạt thành tích xuất sắc.