Ngày 23/8, Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ông Tedros Adhanom Ghebreyesus kêu gọi hành động chung toàn cầu để kiểm soát đợt bùng phát bệnh đậu mùa khỉ (mpox) mới, đồng thời cho biết kế hoạch ứng phó sẽ cần ít nhất 135 triệu USD trong sáu tháng tới.

Tổng Giám đốc Ghebreyesus khẳng định thế giới có thể kiểm soát và ngăn chặn đợt bùng phát dịch đậu mùa khỉ mới này. Tuy nhiên, để ứng phó hiệu quả đòi hỏi phải có hành động toàn diện và phối hợp của quốc tế.

Trong một diễn biến liên quan, WHO cho biết các đối tác của tổ chức như Liên minh vaccine (Gavi) và Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) có thể bắt đầu mua vaccine mpox trước khi vaccine này được WHO cấp phép.

Điều này nhằm đẩy nhanh hơn việc đưa vaccine đến châu Phi trong bối cảnh lục địa này đang phải chống chọi với sự bùng phát của bệnh.

Theo truyền thống, các tổ chức như Gavi, giúp các nước thu nhập thấp mua vaccine, chỉ có thể bắt đầu mua vaccine sau khi được WHO cấp phép sử dụng.

Nhưng các quy tắc đã được nới lỏng trong trường hợp này để thúc đẩy các cuộc đàm phán.

Đầu tháng này, WHO đã yêu cầu các nhà sản xuất vaccine gửi thông tin để có thể đẩy nhanh quá trình phê duyệt và cấp giấy phép khẩn cấp vào giữa tháng Chín.

Hai loại vaccine do hãng dược Bavarian Nordic của Đan Mạch và KM Biologics của Nhật Bản sản xuất đã được các cơ quan quản lý dược phẩm trên toàn thế giới chấp thuận và đã được sử dụng rộng rãi để phòng ngừa đậu mùa khỉ kể từ năm 2022.

Tại Mỹ, khoảng 1,2 triệu người đã tiêm vaccine của Bavarian Nordic. WHO dự kiến sẽ cấp giấy phép khẩn cấp cho các vaccine này vào tháng Chín.

Trong tuần này, Bavarian Nordic cho biết họ cần đơn đặt hàng ngay lập tức từ các tổ chức như Gavi và WHO để sản xuất thêm trong năm nay, làm dấy lên lo ngại rằng các nước thu nhập thấp có thể bỏ lỡ hoặc một lần nữa buộc phải phụ thuộc vào nguồn tài trợ không chắc chắn từ các nước giàu, như đã xảy ra trong đại dịch COVID-19.

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) châu Phi cho biết một số lô vaccine phòng đậu mùa khỉ được tài trợ dự kiến sẽ đến châu lục này trong tuần tới. Cơ quan này ước tính châu Phi cần khoảng 10 triệu liều vaccine phòng bệnh này.

Đậu mùa khỉ là bệnh do virus lây lan qua tiếp xúc gần và thường biểu hiện nhẹ, nhưng có thể gây tử vong.

Tuần trước, WHO đã tuyên bố là tình trạng khẩn cấp toàn cầu do đậu mùa khỉ sau khi một chủng mới của virus này gây tử vong cao hơn và dễ lây truyền hơn, là Clade 1b, lây lan ở Cộng hòa Dân chủ Congo và nhiều nơi khác trên thế giới.

Argentina và Gabon phát hiện ca mắc đầu tiên

Mới nhất, ngày 23/8, Bộ Y tế Gabon cho biết nước này đã ghi nhận trường hợp mắc đậu mùa khỉ đầu tiên, song chưa xác định được bệnh nhân nhiễm biến thể nào của virus. Bệnh nhân là nam giới 30 tuổi, trở về từ Uganda và có biểu hiện sốt cùng các tổn thương trên da.

Cùng ngày, Bộ Y tế Argentina thông báo đã phát hiện trường hợp đậu mùa khỉ đầu tiên tại nước này kể từ khi WHO tuyên bố tình trạng khẩn cấp.

Bệnh nhân nam, 22 tuổi, sống tại huyện San Isidro, tỉnh Buenos Aires, hiện đang tự cách ly tại nhà. Trước đó, người này không có tiền sử đi du lịch ra ngoài lãnh thổ Argentina.

Các cơ quan chức năng huyện San Isidro đã áp dụng quy trình do Bộ Y tế thiết lập và bệnh nhân được cách ly tại nhà.

Các hoạt động giám sát dịch tễ học để phát hiện, chẩn đoán sớm, chăm sóc đầy đủ và thực hiện các biện pháp cách ly cũng như truy tìm dấu vết tiếp xúc của các trường hợp có nguy cơ lây nhiễm đã được ưu tiên thực hiện.

Trước đó, ngày 20/8, Bộ Y tế Argentina đã kích hoạt tình trạng khẩn cấp sau khi phát hiện một thủy thủ trên tàu vận tải Ina-Lotte mang cờ Liberia đến từ Brazil có triệu chứng lâm sàng bệnh đậu mùa khỉ.

Ngay lập tức, toàn bộ thủy thủ và nhân viên trên tàu Ina-Lotte được yêu cầu kiểm tra sức khỏe, làm các xét nghiệm giám sát dịch tễ học và không được rời khỏi tàu. Các biện pháp giám sát theo quy định quốc tế cũng đã được tăng cường tại các cửa khẩu cả trên đất liền, hải cảng và sân bay./.