Hôm nay (21/11), tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV, Quốc hội thảo luận về các báo cáo công tác của Tòa án Nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao; công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; công tác thi hành án; công tác phòng, chống tham nhũng năm 2023. Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Bình đã tham gia thảo luận về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật.

Đại biểu Nguyễn Minh Tâm tham gia thảo luận tại phiên họp.

Phát biểu ý kiến tại phiên họp, đại biểu Nguyễn Minh Tâm, Phó Trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Bình bày tỏ nhất trí cao với các báo cáo của Chính phủ và báo cáo thẩm tra đã trình bày trước Quốc hội, đặc biệt là báo cáo về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2023. Theo đại biểu Nguyễn Minh Tâm, trong bối cảnh tình hình kinh tế thế giới còn nhiều phức tạp, tình hình kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn, các nguyên nhân, điều kiện làm phát sinh tội phạm vi phạm pháp luật xuất hiện nhiều, tuy nhiên, Chính phủ cùng các bộ, ngành, địa phương đã triển khai quyết liệt các chương trình, kế hoạch, giải pháp phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật đã góp phần đảm bảo an ninh, trật tự và nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và đối ngoại của đất nước. Tuy nhiên, dù đã có nhiều cố gắng nhưng tổng thể chung tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật thời gian qua vẫn còn nhiều điều đáng quan tâm. Tội phạm tăng cả về số vụ, số người chết và thiệt hại tài sản do tội phạm gây ra, tội phạm xâm hại trẻ em tăng, xảy ra nhiều vụ việc người thân, người có trách nhiệm nuôi dưỡng xâm hại thân thể, tính mạng, xâm hại tình dục trẻ em, gây bức xúc dư luận…

Đáng chú ý, thời gian qua đã có sự gia tăng đáng kể về số lượng và tính chất nghiêm trọng trong các vụ bạo lực học đường. Điều đáng lo ngại, bạo lực học đường xảy ra không chỉ giữa học sinh với học sinh, mà nghiêm trọng hơn còn xảy ra giữa thầy, cô giáo với học sinh. Lý do dẫn đến bạo lực đôi lúc rất đơn giản. Nhìn chung, công tác bảo vệ người chưa thành niên thời gian qua vẫn còn nhiều bất cập, tình trạng người chưa thành niên vi phạm pháp luật, bị xâm hại vẫn diễn biến phức tạp và có xu hướng gia tăng; pháp luật về tư pháp với người chưa thành niên còn nhiều chồng chéo, mâu thuẫn, thiếu đồng bộ, các biện pháp xử lý chưa nghiêm cả về hành chính lẫn hình sự, còn nằm rải rác ở nhiều đạo luật khác nhau dẫn đến sự phân tán. 

Đại biểu Nguyễn Minh Tâm, Phó Trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Bình đề nghị: “Điều này đã đặt ra một yêu cầu, cần thiết, nên chăng sớm nghiên cứu, xây dựng và ban hành một đạo luật riêng quy định toàn diện, đầy đủ các vấn đề đối với người chưa thành niên, từ các biện pháp bảo vệ người chưa thành niên đến các nội dung về tư pháp người chưa thành niên. Việc bảo vệ người chưa thành niên cần có cách tiếp cận riêng biệt, cơ chế pháp lý đặc thù, phù hợp với đặc điểm thể chất, tinh thần, tâm sinh lý ở lứa tuổi này”.

Đối với vi phạm pháp luật và tội phạm trên lĩnh vực công nghệ thông tin, mạng viễn thông, mạng internet, mặc dù thời gian qua Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước trên lĩnh vực viễn thông, công nghệ thông tin, ngân hàng, thương mại điện tử; thực hiện các biện pháp cấp bách tăng cường bảo vệ an ninh mạng trong tình hình mới, song số vi phạm pháp luật và tội phạm trên lĩnh vực này đang gia tăng, diễn biến ngày càng phức tạp với nhiều phương thức thủ đoạn mới, tinh vi hơn.

Theo đại biểu Nguyễn Minh Tâm, trong bối cảnh công nghệ số toàn cầu, các ứng dụng trên nền tảng số ngày càng phát triển, đặc biệt là cơ sở dữ liệu Quốc gia về dân cư, dự báo các hành vi vi phạm pháp luật và tội phạm trên không gian mạng sẽ ngày càng gia tăng. Để bảo đảm an toàn, bảo mật thông tin của người dùng, đại biểu Nguyễn Minh Tâm đề nghị: “Chính phủ, các bộ, ngành cần có giải pháp quyết liệt, mạnh mẽ hơn để phòng, chống các hành vi vi phạm pháp luật và tội phạm trên không gian mạng; chuẩn hóa các thông tin thuê bao di động, loại bỏ hoàn toàn “sim rác”; Bộ Công an, Bộ Thông tin và Truyền thông tăng cường triệt phá các loại tội phạm lừa đảo qua app mà điển hình là những cuộc gọi mạo danh…”.

Góp ý về chủ trương cải cách tư pháp, đại biểu Nguyễn Minh Tâm đã phân tích về quy định việc ghi âm, ghi hình có âm thanh trong hỏi cung bị can tại cơ sở giam giữ hoặc tại trụ sở cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra. Theo đại biểu, những quy định này nhằm bảo đảm tính khách quan trong hoạt động điều tra, truy tố, góp phần hạn chế oan sai trong giải quyết các vụ án hình sự. Các văn bản để triển khai thực hiện quy định này cơ bản đã đầy đủ, đại biểu đặt câu hỏi về việc ghi âm hoặc ghi hình có âm thanh trong điều tra, truy tố, xét xử đã được thực hiện thống nhất trên phạm vi toàn quốc hay chưa? Báo cáo của Chính phủ cũng chưa đánh giá và làm rõ nội dung này. Vì vậy, đại biểu đề nghị Chính phủ đánh giá một cách thẳng thắn, đồng thời tiến hành sơ kết việc thực hiện quy định để chỉ ra được tồn tại, nguyên nhân (nếu có), từ đó đề ra giải pháp và lộ trình thực hiện báo cáo Quốc hội được rõ.