Ngày 15/6, thí sinh trên cả nước bắt đầu đăng ký thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH. Để thí sinh yên tâm với những lựa chọn của mình, Quyền Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học (Bộ GD&ĐT) Nguyễn Thu Thủy có một số lưu ý đối với các thí sinh tham dự xét tuyển đại học, cao đẳng (ĐH, CĐ) năm nay.

Quyền Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học (Bộ GD&ĐT) Nguyễn Thu Thủy

Bà có lưu ý gì với các thí sinh bắt đầu đăng ký dự thi tốt nghiệp THPT và xét tuyển sinh ĐH, CĐ từ ngày 15/6?

Bà Nguyễn Thu Thủy: Theo Quy chế tuyển sinh hiện hành, các trường ĐH, CĐ được tổ chức xét tuyển nhiều đợt trong năm, với các phương thức xét tuyển khác nhau. Năm 2020, công tác tuyển sinh được giữ ổn định như các năm 2018, 2019. Các trường có thể sử dụng kết quả điểm thi THPT, hoặc kết hợp với các phương thức khác để làm căn cứ xét tuyển.

Trong xét tuyển đợt 1, các Sở GD&ĐT sẽ phối hợp với các trường ĐH, CĐ trong việc tiếp nhận hồ sơ đăng ký xét tuyển và nhập các nguyện vọng đăng ký xét tuyển lên phần mềm quản lý thi và tuyển sinh để các trường có thông tin xét tuyển.

Thời gian đăng ký dự thi THPT và xét tuyển vào các trường ĐH, CĐ có đào tạo ngành Giáo dục Mầm non diễn ra từ 15/6 đến 30/6. Thí sinh sẽ đăng ký xét tuyển trên cùng một phiếu với phiếu đăng ký dự thi và nộp tại điểm tiếp nhận (thông thường là nơi thí sinh đang học). Thí sinh tự do nộp phiếu tại điểm tiếp nhận theo quy định của Sở GD&ĐT.

Để không xảy ra những sai sót đáng tiếc, thí sinh cần lưu ý một số nội dung như: Tìm hiểu kỹ thông tin tuyển sinh trong Đề án tuyển sinh của các nhà trường đã được công bố công khai trên trang thông tin điện tử của các trường để có thông tin đăng ký xét tuyển: Mã ngành/nhóm ngành; Tên ngành/Nhóm ngành; Mã tổ hợp đăng ký xét tuyển và các tiêu chí phụ.

Thực hiện theo hướng dẫn ghi trên phiếu, tham khảo ý kiến của các thầy cô giáo, hoặc cán bộ thu hồ sơ để khai báo đúng các thông tin trên phiếu.

Khi khai báo các thông tin xét tuyển cần lưu ý: Phải ghi đúng mã trường/cơ sở/phân hiệu, mã ngành/nhóm ngành, mã tổ hợp xét tuyển. Thí sinh đăng ký nguyện vọng không đúng với quy định, nguyện vọng đăng ký sẽ không được nhập vào hệ thống phần mềm để xét tuyển.

Thí sinh được đăng ký xét tuyển (ĐKXT) không giới hạn số nguyện vọng, số trường. Sắp xếp nguyện vọng theo thứ tự ưu tiên từ cao xuống thấp (nguyện vọng 1 là cao nhất).

Thí sinh ĐKXT vào các trường thuộc Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, ngoài các quy định trong Quy chế tuyển sinh còn phải thực hiện các quy định, hướng dẫn của Bộ liên quan: Đăng ký dự thi theo quy định (phải đăng ký nguyện vọng 1); đăng ký sơ tuyển.

Thí sinh có nguyện vọng học các ngành năng khiếu cần chú ý: Đăng ký dự thi theo quy định; Đăng ký dự thi môn năng khiếu. Cần liên hệ với các trường để thực hiện đăng ký và dự thi môn năng khiếu.

Thí sinh đăng ký xét tuyển vào một số trường có xét tuyển trên cơ sở hộ khẩu cần lưu ý đến các quy định của trường. Để được hưởng ưu tiên đối tượng, thí sinh cần phải có đầy đủ các giấy tờ theo quy định. Thí sinh cần phải ghi đúng dân tộc trên Giấy khai sinh.

Thí sinh cần lưu ý để tránh đăng ký nhầm trường, cơ sở, phân hiệu đào tạo; ngành, tổ hợp xét tuyển. Thí sinh ĐKXT và các ngành, các trường có xét điểm thi chứng chỉ ngoại ngữ, cần ghi điểm trên phiếu ĐKXT và nhập lên hệ thống.

Thí sinh ĐKXT được cấp tài khoản và mật khẩu để đăng nhập vào hệ thống, sau khi tiếp nhận, phải thay đổi và bảo quản mật khẩu. Cần chú ý đăng nhập vào hệ thống để kiểm tra thông tin ĐKXT.

Đặc biệt, thí sinh cần hết sức lưu ý: Chỉ những thí sinh đăng ký xét tuyển cùng với đăng ký dự thi mới có thể thay đổi nguyện vọng đăng ký xét tuyển sau khi biết điểm thi, và chỉ được thay đổi 1 lần duy nhất.

Trong quá trình cập nhật thông tin trong đề án tuyển sinh của các trường, theo bà, cho biết có vấn đề gì các trường cần lưu ý?

Bà Nguyễn Thu Thủy: Theo quy định của Luật Giáo dục đại học, Quy chế tuyển sinh và các văn bản quy phạm pháp luật, các cơ sở giáo dục ĐH, các trường CĐ có đào tạo ngành giáo viên mầm non tự chủ và chịu trách nhiệm giải trình về công tác tuyển sinh. Đề án tuyển sinh của các trường phải được đăng tải trên trang thông tin điện tử của trường đúng thời hạn, phục vụ cho thí sinh đăng ký xét tuyển và báo cáo Bộ GD&ĐT để để thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra. Việc tổ chức tuyển sinh của các trường phải đảm bảo theo đúng quy định của pháp luật và đề án tuyển sinh đã công bố.

Việc xác định chỉ tiêu tuyển sinh, các điều kiện sơ tuyển, điều kiện xét tuyển, tổ hợp xét tuyển, chính sách ưu tiên của trường… phải minh bạch, công khai, gắn với yêu cầu của ngành đào tạo, hướng tới mục đích lựa chọn thí sinh có học lực tốt, tâm huyết với ngành nghề… để nâng cao chất lượng đào tạo, đảm bảo khả năng có việc làm của sinh viên sau tốt nghiệp.

Các thông tin trong đề án tuyển sinh phải rõ ràng, chính xác, đúng quy định; không được mập mờ, chung chung, dễ gây hiểu nhầm cho thí sinh và phụ huynh.

Việc xác định các tổ hợp xét tuyển phải phù hợp với ngành đào tạo; tránh đưa ra các tổ hợp tuyển sinh không phù hợp với ngành nghề đào tạo. Việc các trường đưa ra nhiều tổ hợp để xét tuyển với mong muốn làm tăng cơ hội trúng tuyển cho thí sinh, tuy nhiên thực tế lại làm phức tạp cho công tác tổ chức xét tuyển, làm nhiễu thông tin trong việc lựa chọn tổ hợp đăng ký xét tuyển của thí sinh.

Đối với các quy định mới có ảnh hưởng đến quá trình chuẩn bị đăng ký xét tuyển của thí sinh, trường cần sớm công bố và có lộ trình triển khai thực hiện phù hợp, tạo điều kiện cho thí sinh có đủ thời gian chuẩn bị, đáp ứng yêu cầu của trường.

Năm nay, theo bà, các tổ hợp truyền thống chiếm tỷ lệ bao nhiêu phần trăm trong phương án tuyển sinh của các trường ĐH?

Bà Nguyễn Thu Thủy: Theo quy định tại Điều 8 Quy chế tuyển sinh hiện hành thì nguyên tắc lựa chọn tổ hợp các bài thi/môn thi để xét tuyển được quy định như sau: Sử dụng kết quả của 3 bài thi/môn thi, trong đó có ít nhất một trong hai bài thi Toán, Ngữ văn để xét tuyển. Các bài thi/môn thi đưa vào tổ hợp để xét tuyển phải gắn với yêu cầu của ngành đào tạo; không sử dụng nhiều hơn 4 tổ hợp bài thi/môn thi để xét tuyển cho một ngành (những tổ hợp chỉ thay đổi các ngoại ngữ khác nhau được coi là một tổ hợp).

Hiệu trưởng cơ sở đào tạo chịu trách nhiệm giải trình về quy trình, cơ sở xác định tổ hợp tuyển sinh. Đối với các trường, ngành có thi năng khiếu, sử dụng kết quả của 3 bài thi/môn thi, trong đó, có ít nhất một bài thi/môn thi Toán hoặc Ngữ văn kết hợp với kết quả thi năng khiếu để xét tuyển.

Với nguyên tắc lựa chọn tổ hợp trên, nhiều trường đã kết hợp để tạo ra các tổ hợp, đặc biệt là với các tổ hợp có môn năng khiếu.

Năm 2020, chưa có thống kê đầy đủ nên chưa biết chính xác tỷ lệ các tổ hợp truyền thống chiếm bao nhiêu phần trăm trong phương án tuyển sinh của các trường ĐH, CĐ.

Năm 2018 và năm 2019 các trường sử dụng trên 150 tổ hợp để xét tuyển. Trong đó, có 5 tổ hợp xét tuyển truyền thống (A00, D01, A01, B00, C00) luôn chiếm trên 90% nguyện vọng đăng ký xét tuyển. Các tổ hợp truyền thống với các môn thi chủ yếu và có tính liên quan đến nhau vẫn là điều kiện tuyển sinh của phần lớn các ngành, các trường. Hơn 140 tổ hợp khác có thí sinh đăng ký nhưng chỉ chiếm gần 10% số nguyện vọng ĐKXT. Nhiều tổ hợp do các trường đưa ra không có, hoặc có rất ít thí sinh đăng ký xét tuyển. Nếu có đăng ký xét tuyển bằng các tổ hợp này thì thí sinh cũng để ở các nguyện vọng có mức ưu tiên rất thấp.

Các tổ hợp ít thông dụng hầu như không được các trường tốt và rất ít thí sinh tốt lựa chọn nên hầu như không phát huy tác dụng (trừ các ngành liên quan đến năng khiếu).

Năm 2018 và 2019 có trên 85,5% thí sinh trúng tuyển ở 5 tổ hợp truyền thống đã nêu.

Như đã nói ở trên, việc các trường đưa ra nhiều tổ hợp để xét tuyển với mong muốn làm tăng cơ hội trúng tuyển cho thí sinh, tuy nhiên thực tế lại làm phức tạp cho công tác tổ chức xét tuyển, làm nhiễu thông tin trong việc thí sinh lựa chọn tổ hợp đăng ký xét tuyển.

So với những năm trước, năm 2020, phương thức tuyển sinh mà các trường đều đưa ra phong phú đa dạng hơn. Theo bà, thí sinh cần chú ý những gì để không bị bối rối khi lựa chọn nguyện vọng cũng như phương thức xét tuyển để có hội trúng tuyển cao vào ngành yêu thích?

Bà Nguyễn Thu Thủy: Các cơ sở đào tạo được tự chủ trong việc xác định phương thức tuyển sinh như thi tuyển, xét tuyển và kết hợp giữa thi tuyển với xét tuyển.

Qua đề án tuyển sinh đã công khai trên cổng thông tin điện tử của các trường, hầu hết các trường vẫn sử dụng kết quả thi THPT và kết quả học tập THPT để xét tuyển. Công tác tuyển sinh của các trường thuộc khối ngành Công an và Quân đội giữ ổn định như các năm trước.

Việc các trường sử dụng nhiều phương thức xét tuyển trong tuyển sinh sẽ tăng cơ hội trúng tuyển và lựa chọn vào các ngành yêu thích và các trường yêu thích của mình, tuy nhiên việc này cũng làm cho thí sinh bối rối khi đăng ký xét tuyển và khi có nhiều trường cùng có thông báo trúng tuyển.

Quy chế tuyển sinh hiện hành đã quy định: "Thí sinh xác nhận nhập học vào trường đã trúng tuyển trong thời hạn quy định bằng cách gửi bản chính Giấy chứng nhận kết quả thi đến trường trực tiếp hoặc bằng hình thức thư chuyển phát nhanh, thí sinh đã xác nhận nhập học thì không được tham gia xét tuyển ở các trường khác". Vì vậy, thí sinh cần cân nhắc và quyết định lựa chọn ngành trúng tuyển yêu thích để nộp Giấy chứng nhận kết quả thi và nhập học.

Với các trường ĐH, Bộ GD&ĐT có lưu ý gì không, thưa bà?

Bà Nguyễn Thu Thủy: Thực hiện đúng quy định của Luật Giáo dục đại học, Quy chế tuyển sinh và các văn bản quy phạm pháp luật về tuyển sinh, các cơ sở giáo dục đại học, các trường cao đẳng có đào tạo ngành Giáo viên Mầm non tự chủ và chịu trách nhiệm giải trình về công tác tuyển sinh.

Các trường cần tuân thủ nghiêm các quy định trong Quy chế tuyển sinh ban hành kèm theo Thông tư 09/TT-BGDĐT ngày 07 tháng 5 năm 2020 của Bộ GD&ĐT.

Các trường lưu ý trong việc thông báo trúng tuyển nhập học đối với phương thức xét tuyển không sử dụng kết quả thi THPT. Các trường không được thông báo kết quả xét tuyển, kết quả trúng tuyển, điểm trúng tuyển… khi người học chưa tốt nghiệp THPT.

Bộ GD&ĐT sẽ tổ chức thanh tra, kiểm tra công tác tuyển sinh của các trường và các bên liên quan tham gia công tác tuyển sinh theo các quy định hiện hành, nếu phát hiện sai phạm sẽ xử lý nghiêm theo quy định.